معاونت بهداشت

به گزارش روابط عمومی معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی لرستان حمید مخیری با اشاره به اینکه از میان حدود ۵ هزار گونه قارچ، حدود ۱۰۰ گونه آن برای انسان سمی است، اظهار داشت: با توجه به فرا رسیدن فصل بهار، رشد قارچ های خودرو و استفاده از آن‌ها توسط مردم مسمومیت های ناشی از آن افزایش می یابد. وی افزود: مسمومیت ناشی از قارچ های سمی در انسان جز مسمومیت های شایع در جهان نیست اما به علت بالا بودن نسبی میزان مرگ و میر در برخی از انواع این نوع مسمومیت ها اطلاع رسانی مناسب و علمی و آگاهی از راهکارهای پیشگیری از بروز این نوع مسمومیت ها بسیار مهم است.

علائم و نشانه های بالینی مسمومیت با قارچ رییس گروه پیشگیری و مبارزه با بیماری های واگیر معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی لرستان گفت: اکثر موارد مسمومیت های گزارش شده با قارچ های سمی به جای گونه های خوراکی آن می‌باشد. مهندس مخیری با تاکید بر اینکه علائم و نشانه‌های بالینی متعاقب مصرف خوراکی در اینگونه قارچ ها به صورت تاخیری ظاهر میشود،

خاطرنشان کرد: در مرحله اول علائم معمولا بعد از ۵ الی ۲۴ ساعت بعد از مصرف خوراکی ظاهر میشود.

وی افزود: این علائم به صورت اختلالات گوارشی از قبیل: تهوع، استفراغ، دردهای شکمی و اسهال آبکی می‌باشد که ممکن است در این مرحله با مسمومیت غذایی ساده باکتریایی اشتباه شود.

رییس گروه پیشگیری و مبارزه با بیماریهای واگیر معاونت بهداشت دانشگاه عنوان کرد: در مرحله دوم با وجود درمان های علامتی و حمایتی بعد از ۱۲ الی ۲۴ ساعت اختلالت گوارشی تشدید شده و در صورت عدم درمان مناسب، درگیری لوزالمعده نیز مشاهده شده است.

مخیری تاکید کرد: علایم و نشانه‌های بالینی در مرحله سوم و نهایی مسمومیت شامل ضعف، گیجی، کاهش سطح هوشیاری، افت شدید قند خون، افزایش بیلی روبین و آنزیم های کبدی و اختلالات کلیوی مانند کاهش حجم ادرار و نارسایی کلیه می‌باشند که بعد از ۲ تا ۶ روز میتواند با ایجاد نارسایی شدید کبد و کلیه سبب مرگ فرد مسموم شوند.

چگونه از مسمومیت با قارچ پیشگیری کنیم؟ مخیری در رابطه با پیشگیری از مسمومیت با قارچ بیان کرد: از مصرف قارچ های خود رو یا جمع آوری شده توسط افراد عادی و یا قارچ های فله ای خودداری شود و تنها قارچ هایی که توسط مراکز مجاز در بسته بندی های داری مجوز غذا و دارو وزارت بهداشت هستند استفاده شود.

وی ادامه داد: شناسایی انواع خوراکی قارچ از انواع سمی آن بر اساس خصوصیات ظاهری مانند شکل، رنگ، بو، قوام و مزه مشکل بوده و توسط کارشناسان و متخصصان قارچ شناسی و گیاه شناسی امکان پذیر است لذا از توصیه های برخی از افراد عادی در تشخیص انواع سمی از خوراکی توجه نکنید.

رییس گروه پیشگیری و مبارزه با بیماریهای واگیر معاونت بهداشت یادآور شد: مصرف قارچ ها توسط پرندگان و سایر جانوران اهلی و وحشی نشان دهنده غیرسمی بودن قارچ برای انسان نیست، همچنین برخی روش های سنتی مانند تغییر رنگ قاشق نقره در اثر تماس با قارچ، وجود حشرات در اطراف قارچ و محل رویش قارچ معیار علمی و صحیحی برای تشخیص عدم سمیت آن نیست.

مخیری با تاکید بر اینکه قارچ ها به صورت خام و به مقدار زیاد نباید مصرف شوند، خاطرنشان کرد: در برخی موارد حرارت برخی از مواد سمی موجود در قارچ ها را از بین میبرد اما برخی سموم موجود در قارچ ها مقاوم به گرما بوده و بر اثر فرایند غذاسازی مانند کباب کردن، آب پز کردن، سرخ کردن، بخارپز و... در تخریب کامل مواد سمی موجود در قارچ موثر نیست.

چگونه مسمومیت با قارچ را درمان کنیم؟ وی در این رابطه گفت: در صورت بروز علائم و نشانه های گوارشی به صورت تاخیری ۵ الی ۱۲ ساعت پس از مصرف خوراکی قارچ هر چه سریعتر بیمار را به مرکز درمانی تخصصی شم شناسی بالینی و مسمومیت منتقل کنید.

مخیری ادامه داد: انتقال سریع بیمار مسموم به یک مرکز درمانی تخصصی مسمومیت ها امکان درمان موفقیت آمیز را افزایش می دهد و هر گونه تاخیر در این امر سبب افزایش احتمال شکست درمان و حتی مرگ بیمار می شود. بنابراین با مشاهده علایم و نشانه های بالینی اولیه به ویژه از نوع تاخیری در فردی با سابقه مصرف خوراکی قارچ، از هرگونه خوددرمانی و درمان علامتی پرهیز نموده و بیمار را در اسرع وقت به بیمارستان منتقل نمایید.

رییس گروه پیشگیری و مبارزه با بیماریهای واگیر معاونت بهداشت اظهار کرد: در صورت امکان، نمونه باقی مانده قارچ مصرف شده توسط بیمار را برای شناسایی کادر پزشکی در بیمارستان همراه داشته باشید.

مخیری تصریح کرد: با توجه به عدم وجود پادزهر اختصاصی برای این نوع مسمومیت ها، درمان تنها بر اساس اقدامات علامتی و حمایتی استوار می باشد و در موارد بروز نارسایی شدید کبدی، باید پیوند کبد انجام شود.